Edîb Harâbi jetoi mes viteve 1853 – 1917. Edîb Harabi, i lindur në Stamboll dhe vdiq në të njëjtin qytet, e kaloi jetën në Stamboll dhe Rumeli. Emri i tij i vërtetë është Ahmet Edip. Ai ishte shumë i interesuar për sufizmin dhe veprat sufiste.
Poezinë e tij të parë e botoi në gazetën Saadet. Të gjitha poezitë e tij të botuara dhe të pabotuara u përhapën shpejt ndër bektashinjtë. Poezitë e tij të kompozuara janë kënduar në të gjithë Turqinë së bashku me saz dhe fjalë.
Jeta e Edîb Harabit
Në një kohë kur problemet ekonomike të osmanëve ishin mjaft intensive, Lufta e Parë Botërore I kaloi të gjitha vështirësitë dhe vitet e fundit të jetës i kaloi me sëmundjen. Vdiq në vitin 1917 në shtëpinë e tij në lagjen Fatih të Stambollit. Falë personalitetit të tij të çiltër, ai recitoi një poezi për këtë temë sikur të ishte përgatitur më parë. Ai është një personalitet që është i dashur dhe i vlerësuar nga mjedisi i tij. Ai vuajti shumë gjatë gjithë jetës së tij. Ai vuajti më së shumti nga baballarët dervish të Stambollit të asaj kohe, të cilët e kishin zili dhe e penguan që të futej në lozhën e dervishëve. Veprat që ai shkroi nuk janë vetëm në Turqi; Është kënduar edhe në shqip dhe greqisht jashtë kufijve të vendit. Ai vlerësohet veçanërisht në manastiret në Bullgari.
Personaliteti letrar i Edîb Harabit
Edîb Harabi ishte një nëpunës i marinës. Ndonjëherë ajo shkruante poezi me pseudonimin Naciye Bacı. Për këtë arsye, ai lindi iluzionin se ishte një poet tjetër. Ai shkroi vjersha për tema si misticizmi dhe dashuria me masa rrokëse dhe aruze. Përveç këtyre, ai prodhoi vepra shumë të suksesshme në fushën e satirës.
Poezinë e parë e botoi në gazetën Saadet. Në orientimin e tij drejt sufizmit; Ndjenja e dashurisë dhe unitetit të Junusit, ashpërsia e Nesimit, satira e Kaygusuz Abdal, Guximi i Pir Sulltanit ishin me ndikim.
Ai krijoi një divan prej 570 faqesh nga shkrimi i tij i dorës. Poezitë e tij i kompozoi me aruz dhe metër rrokjeje. Kuptohet nga fakti se ai ishte mësuar me këta 2 tregtarë dhe se shkruante shumë mirë. Rimat që ai përdor janë herë për sytë e herë për veshët. Ai është i interesuar për redifs. Ai tregoi mjeshtëri në zgjedhjen e formave të poezisë sipas qëllimeve të tij.
Vepra e Edîb Harâbi:
O Zahid Saraba
Vahdetname
Kızılbaş
Mecma-ül Bahrein< br /> Divançe-i Edip Harabi
O Zahid
Shakk-ul Kamerin në Enbija
Nëse keni një pyetje rreth sektit Zahid
O Hace, A Ti mendon se jemi injorantë?
O Dervish që ankohet të mos vdes nga uria
Ne
Zühd-ü Riya
Ka
Autor: Ensar Türkoğlu
Lexo: 129
